Ngành vận tải biển và hàng không là những trụ cột quan trọng của thương mại quốc tế. Đóng góp lớn vào nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, đây cũng là hai ngành phát thải khí nhà kính lớn, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và biến đổi khí hậu. Nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và giảm thiểu tác động đến môi trường. Nhiều sáng kiến vận tải xanh đã được triển khai trong cả vận tải biển và hàng không. Bài viết này sẽ phân tích các sáng kiến vận tải xanh nổi bật và tiềm năng của chúng trong việc giảm thiểu tác động môi trường.
1. Thách thức môi trường trong vận tải biển và hàng không
Cả vận tải biển và hàng không đều phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Đặc biệt là dầu mỏ, để duy trì hoạt động. Điều này dẫn đến lượng khí thải CO₂ khổng lồ, cùng với khí NOx, SOx. Và các hạt bụi mịn khác,ây ra nhiều vấn đề môi trường và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Theo ước tính, ngành vận tải biển chiếm khoảng 2-3% tổng lượng phát thải CO₂ toàn cầu. Trong khi ngành hàng không đóng góp khoảng 2-3% lượng CO₂ từ các hoạt động của con người.
Vấn đề môi trường này đã thúc đẩy các cơ quan quốc tế, doanh nghiệp. Và các tổ chức liên quan triển khai các sáng kiến vận tải xanh nhằm giảm thiểu tác động đến khí hậu. Các giải pháp sáng tạo từ nhiên liệu sạch, công nghệ mới cho đến các quy định pháp lý được xem là các bước đi quan trọng hướng tới một tương lai vận tải bền vững.
2. Các sáng kiến vận tải xanh trong ngành vận tải biển
a. Sử dụng nhiên liệu sạch hơn
Một trong những giải pháp chính để giảm thiểu phát thải trong ngành vận tải biển là chuyển từ nhiên liệu truyền thống (như dầu diesel và dầu nhiên liệu nặng) sang các loại nhiên liệu ít phát thải như LNG (khí tự nhiên hóa lỏng), hydrogen và methanol. Các tàu sử dụng LNG có thể giảm tới 20-30% lượng CO₂ so với nhiên liệu truyền thống. Và gần như loại bỏ khí SOx và NOx. Ngoài ra, nghiên cứu và phát triển công nghệ nhiên liệu sinh học cho tàu biển cũng đang được đẩy mạnh.
b. Thiết kế tàu thân thiện với môi trường
Các nhà sản xuất và thiết kế tàu đang nghiên cứu để tạo ra các loại tàu tiết kiệm nhiên liệu hơn và phát thải thấp. Ví dụ, thiết kế thân tàu tối ưu hóa cho phép tàu giảm lực cản khi di chuyển. Qua đó tiết kiệm nhiên liệu và giảm phát thải. Một số sáng kiến như tàu cánh buồm lai tạo sức đẩy từ gió tự nhiên, tàu chạy bằng năng lượng mặt trời. Hay tàu sử dụng động cơ hybrid đã được triển khai để giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
c. Hệ thống quản lý năng lượng thông minh
Ứng dụng các công nghệ quản lý năng lượng thông minh là một phần không thể thiếu của sáng kiến vận tải xanh trong vận tải biển. Hệ thống quản lý năng lượng trên tàu sử dụng các cảm biến và phân tích dữ liệu để điều chỉnh mức tiêu thụ nhiên liệu một cách tối ưu. Điều này giúp các tàu biển tiết kiệm nhiên liệu, đồng thời giảm lượng phát thải CO₂ trong quá trình vận hành. Các hệ thống giám sát thời gian thực cũng cho phép điều chỉnh hành trình, tốc độ và hướng đi. Nhằm tối ưu hóa quá trình vận chuyển.
d. Các quy định pháp lý và hợp tác quốc tế
Các tổ chức quốc tế như Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã ban hành các quy định nghiêm ngặt để giảm phát thải từ tàu biển. IMO đã đặt mục tiêu giảm 50% phát thải CO₂ từ ngành vận tải biển vào năm 2050 so với mức của năm 2008. Các quốc gia cũng khuyến khích đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho các loại nhiên liệu sạch. Và tạo điều kiện cho sự phát triển của các công nghệ mới trong vận tải biển.

3. Các sáng kiến vận tải xanh trong ngành hàng không
a. Sử dụng nhiên liệu sinh học hàng không (SAF)
Một trong những sáng kiến xanh nổi bật nhất trong ngành hàng không là việc sử dụng nhiên liệu sinh học hàng không (SAF). SAF được sản xuất từ các nguồn sinh khối tái tạo. Có khả năng giảm đến 80% lượng khí thải CO₂ so với nhiên liệu máy bay truyền thống. Các hãng hàng không lớn như Delta, United, và KLM đã bắt đầu sử dụng SAF cho các chuyến bay thương mại. Đồng thời cam kết tăng tỷ lệ SAF trong tổng nguồn nhiên liệu trong tương lai.
b. Máy bay điện và máy bay lai
Các công ty công nghệ và hàng không đang đầu tư vào phát triển máy bay điện. Và máy bay lai để giảm thiểu phát thải CO₂. Máy bay điện và máy bay lai sử dụng kết hợp giữa năng lượng điện. Và nhiên liệu truyền thống, qua đó giảm đáng kể lượng nhiên liệu cần tiêu thụ và khí thải. Dù hiện tại, công nghệ này vẫn còn trong giai đoạn phát triển. Các máy bay điện có tiềm năng thay thế các chuyến bay ngắn. Và giảm thiểu tác động đến môi trường.
c. Thiết kế máy bay tiết kiệm nhiên liệu
Thiết kế máy bay tiết kiệm nhiên liệu là một phần quan trọng trong nỗ lực giảm phát thải của ngành hàng không. Các mẫu máy bay hiện đại với cấu trúc nhẹ hơn, động cơ hiệu quả hơn đã được đưa vào sử dụng. Giúp giảm tiêu hao nhiên liệu từ 15-20% so với các mẫu máy bay cũ. Các nhà sản xuất như Boeing và Airbus đã tiên phong trong việc áp dụng vật liệu nhẹ. Và công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa hiệu quả năng lượng của máy bay.
d. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu
Trí tuệ nhân tạo (AI) và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) đang đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa lộ trình bay. Và tiêu thụ nhiên liệu. AI giúp phân tích các yếu tố như điều kiện thời tiết, tốc độ gió, độ cao bay để đưa ra lộ trình tối ưu. Từ đó tiết kiệm nhiên liệu và giảm phát thải. Hệ thống quản lý năng lượng thông minh trên máy bay cũng giúp tối ưu hóa việc sử dụng nhiên liệu. Và giảm thiểu lãng phí trong quá trình bay.
4. Hợp tác quốc tế và quy định pháp lý cho vận tải xanh
Cả ngành vận tải biển và hàng không đều là các ngành công nghiệp mang tính quốc tế cao. Do đó sự hợp tác và các quy định pháp lý là cần thiết để thúc đẩy vận tải xanh. ICAO (Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế) và IMO (Tổ chức Hàng hải Quốc tế) đã đưa ra nhiều quy định nhằm khuyến khích các sáng kiến vận tải xanh. Các tổ chức này cùng các quốc gia đã cam kết giảm phát thải trong các ngành này. Đồng thời khuyến khích áp dụng các công nghệ và sáng kiến mới.
Kết luận
Các sáng kiến vận tải xanh trong ngành vận tải biển và hàng không đang ngày càng trở nên quan trọng. Nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và giảm thiểu tác động đến môi trường. Những sáng kiến này không chỉ giúp giảm lượng khí thải mà còn mở ra cơ hội phát triển mới cho các doanh nghiệp. Từ đó góp phần xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn. Và bền vững hơn. Dù còn nhiều thách thức, những tiến bộ trong công nghệ và cam kết từ cộng đồng quốc tế cho thấy một tương lai vận tải xanh khả thi, góp phần bảo vệ môi trường và tạo ra một hệ sinh thái giao thương thân thiện với trái đất.
Xem thêm: VẬN CHUYỂN GIÀY DÉP TỪ QUẢNG CHÂU VỀ ĐỒNG THÁP
Xem thêm: Chuyển nấm mối đen sấy thăng hoa từ Hồng Ngự đến Hoa Kỳ
Xem thêm: VẬN CHUYỂN ĐƯỜNG BIỂN TỪ HỒ CHÍ MINH ĐẾN CẢNG HONG KONG