Hải sản đông lạnh là một trong những mặt hàng xuất khẩu mạnh từ Việt Nam sang thị trường Úc nhờ chất lượng và giá thành cạnh tranh. Tuy nhiên, để có thể vận chuyển hợp pháp, đúng chuẩn và không bị giữ tại hải quan Úc, doanh nghiệp và cá nhân cần nắm rõ quy trình vận chuyển, các quy định kiểm dịch nghiêm ngặt và những lưu ý đặc biệt đối với nhóm thực phẩm đông lạnh.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình vận chuyển hải sản đông lạnh đi Úc dành cho người mới bắt đầu – từ khâu chuẩn bị hàng hóa đến đóng gói, kiểm dịch, booking tàu/máy bay và thông quan.
1. Có được gửi hải sản đông lạnh đi Úc không?
Câu trả lời là: CÓ, nhưng phải tuân thủ quy định kiểm dịch rất nghiêm ngặt của Úc.
Úc là quốc gia có hệ thống kiểm dịch sinh học (Biosecurity) hàng đầu thế giới, do lo ngại mầm bệnh, vi sinh vật lạ ảnh hưởng đến hệ sinh thái và sức khỏe cộng đồng. Do đó, không phải loại hải sản nào cũng được phép nhập khẩu, và mọi lô hàng phải qua kiểm tra gắt gao.
2. Những loại hải sản đông lạnh thường được xuất đi Úc
| Nhóm sản phẩm | Được chấp nhận nếu đáp ứng kiểm dịch |
|---|---|
| Tôm, cua, ghẹ đông lạnh | Có thể xuất, nhưng phải qua xử lý và đóng gói đúng chuẩn |
| Cá phi lê đông lạnh (cá basa, cá tra, cá thu, cá ngừ) | Được chấp nhận, phổ biến |
| Mực, bạch tuộc, nghêu, sò | Có thể xuất, tùy loại và vùng khai thác |
| Tôm nguyên con chưa nấu chín | Hầu hết bị cấm hoặc yêu cầu xử lý đặc biệt |
| Hải sản tươi sống | Không được nhập khẩu cho mục đích tiêu dùng |
3. Quy trình vận chuyển hải sản đông lạnh đi Úc
Quy trình tổng quát sẽ bao gồm 6 bước chính:
Bước 1: Xác định loại hải sản và kiểm tra điều kiện xuất khẩu
Trước tiên, bạn cần kiểm tra xem loại hải sản mình dự định gửi có được phép nhập khẩu vào Úc không.
Truy cập trang web của Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp Úc (DAFF) để tra cứu mã HS code và điều kiện nhập khẩu tại: https://bicon.agriculture.gov.au
Bước 2: Chuẩn bị hàng hóa đúng tiêu chuẩn
- Chất lượng sản phẩm: Phải được xử lý qua quy trình cấp đông –18°C, đảm bảo không có mầm bệnh, không nhiễm vi sinh vật cấm.
- Bao bì: Sử dụng túi PE, thùng xốp, hoặc bao bì chuyên dụng cho thực phẩm đông lạnh.
- Dán nhãn rõ ràng: Ghi rõ tên sản phẩm, ngày đóng gói, hạn sử dụng, nước xuất xứ, điều kiện bảo quản (-18°C), tên công ty sản xuất.
Bước 3: Đăng ký kiểm dịch – xin giấy chứng nhận
Hải sản muốn xuất khẩu sang Úc cần có Giấy chứng nhận kiểm dịch (Health Certificate) từ Cục Thú y (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam).
Hồ sơ đăng ký bao gồm:
- Phiếu kết quả xét nghiệm vi sinh, kim loại nặng (do phòng lab đạt chuẩn thực hiện).
- Mẫu nhãn bao bì.
- Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm (nếu có).
Bước 4: Booking hãng tàu hoặc hãng hàng không
Có hai hình thức vận chuyển chính:
- Đường biển (container lạnh – reefer): Phù hợp cho lô hàng lớn (trên 500 kg), chi phí thấp, thời gian 2–4 tuần.
- Đường hàng không (air cargo đông lạnh): Phù hợp lô hàng nhỏ, cần giao nhanh, thời gian 2–5 ngày, chi phí cao.
Dù theo hình thức nào, bạn cũng phải đảm bảo chuỗi lạnh không bị gián đoạn từ lúc lấy hàng đến lúc giao đến Úc.
Bước 5: Làm thủ tục xuất khẩu tại Việt Nam
Hồ sơ cần thiết:
- Hợp đồng, hóa đơn, packing list.
- Tờ khai hải quan.
- Giấy chứng nhận kiểm dịch.
- Booking (vận đơn đường biển/air waybill).
Lưu ý: Hàng đông lạnh thường phải làm thủ tục nhanh và chính xác để tránh làm gián đoạn chuỗi lạnh.
Bước 6: Thủ tục nhập khẩu tại Úc
Tại Úc, người nhận hàng (importer) cần:
- Có Import Permit (giấy phép nhập khẩu) cho một số loại hải sản nhất định.
- Khai báo hàng hóa qua hệ thống ICS.
- Hàng sẽ được đưa đến kho kiểm dịch (nếu cần), lấy mẫu kiểm tra chất lượng.
Nếu hàng đạt tiêu chuẩn, sẽ được thông quan và giao đến người nhận. Nếu không, có thể bị tiêu hủy hoặc trả lại.
4. Những lưu ý quan trọng khi gửi hải sản đông lạnh đi Úc
Về nhiệt độ:
- Phải luôn duy trì ở mức -18°C hoặc thấp hơn.
- Container hoặc thùng hàng cần có thiết bị đo nhiệt, giữ lạnh liên tục (cold chain).
Về chứng từ:
- Không khai sai nội dung sản phẩm.
- Đảm bảo đầy đủ giấy tờ kiểm dịch, vì Úc kiểm rất gắt.
Tránh những lỗi thường gặp:
- Dùng bao bì không đạt chuẩn (thùng rách, không kín khí).
- Không kiểm tra điều kiện nhập khẩu trước khi gửi.
- Gửi loại hải sản bị cấm, hoặc chưa có giấy phép nhập khẩu.
5. Chi phí vận chuyển hải sản đông lạnh đi Úc
| Hình thức | Ước tính chi phí | Thời gian giao |
|---|---|---|
| Đường biển (LCL hoặc nguyên container lạnh) | 150 – 250 USD/m³ (tùy tuyến) | 20–30 ngày |
| Đường hàng không (cold air cargo) | 6 – 10 USD/kg | 3–5 ngày |
Ngoài ra còn có chi phí khác như:
- Phí kiểm dịch, xét nghiệm.
- Phí kho lạnh, xử lý container.
- Phí thủ tục hải quan (nếu thuê dịch vụ).
6. Ai có thể gửi?
- Doanh nghiệp xuất khẩu hải sản sang Úc: cần giấy phép, hệ thống kho lạnh, vận hành chuyên nghiệp.
- Cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ: có thể gửi theo dạng quà tặng (số lượng ít), nhưng vẫn phải tuân thủ điều kiện vệ sinh, kiểm dịch. Nên gửi theo đường hàng không để đảm bảo chất lượng.
7. Kinh nghiệm thực tế
Công ty ABC Seafood (Cần Thơ) chuyên xuất khẩu cá basa phi lê đông lạnh sang Úc chia sẻ: “Khâu quan trọng nhất là kiểm dịch. Mỗi lô hàng chúng tôi đều xét nghiệm vi sinh, ký sinh trùng, và đảm bảo độ lạnh chuẩn. Nếu chỉ cần bị phát hiện một mẫu nhiễm khuẩn, cả lô hàng có thể bị tiêu hủy.”
Chị Trang (TP.HCM) gửi 10kg tôm đông lạnh cho người thân ở Sydney: “Tôi phải đóng bằng thùng xốp, lót đá khô và gửi đường hàng không trong 2 ngày. May là khai báo đúng và hàng về tới nơi vẫn nguyên lạnh, không bị giữ lại.”
8. Kết luận
Vận chuyển hải sản đông lạnh đi Úc không hề đơn giản, nhưng hoàn toàn khả thi nếu bạn chuẩn bị kỹ càng. Điều quan trọng là:
- Hiểu rõ quy định nhập khẩu của Úc.
- Chuẩn bị giấy tờ kiểm dịch đầy đủ.
- Giữ đúng chuỗi lạnh trong suốt quá trình vận chuyển.
Nếu bạn là người mới, hãy bắt đầu với lô hàng nhỏ, liên hệ đơn vị vận chuyển chuyên tuyến có kinh nghiệm, và không bao giờ coi nhẹ giấy tờ kiểm dịch. Làm đúng ngay từ đầu sẽ giúp bạn tránh rủi ro lớn và bảo đảm hàng đến nơi an toàn.
Xem thêm: Những mẹo vặt khi vận chuyển hải sản tươi sống
Xem thêm: GỬI ĐẬU NÀNH SANG THÁI LAN CHO NGƯỜI THÂN
Xem thêm: Gửi hải sản tươi sống từ Hải Phòng ra Hà Nội siêu tốc
